Nhà thơ Dương Soái kể: Những ngày đầu chiến tranh biên giới phía Bắc ông là phóng viên của Đài phát thanh Hoàng Liên Sơn, được cử lên mặt trận ngay trong tháng 2/1979. Trong dòng người ùn ùn từ biên giới trở về, Dương Soái chen vào dòng bộ đội ngược lên biên giới. Cách biên giới khoảng 5km, thỉnh thoảng một quả pháo từ Trung Quốc bắn vào đoàn người đang đi sơ tán.

Trụ sở Đài phát thành Hoàng Liên Sơn cách Trung Quốc 5km cũng bị pháo bắn và một chiến sĩ bảo vệ đài bị mảnh pháo cắt mất 3 dẻ xương sườn, phải đi cấp cứu. Đến mặt trận, Dương Soái gặp các đồng chí chiến sĩ, có người trở về sau trận đánh máu vẫn còn chảy ròng ròng ở vết thương. Người về trước người về sau, nhưng trông thấy nhau là… khóc vì “tưởng mày chết rồi!”

Khi biết Dương Soái là nhà báo, các chiến sĩ nói với ông rằng: “Anh là nhà báo, anh phải nói với mọi người rằng: Còn chúng em, thì còn biên giới”. Đặc biệt, ngay sau đó, các chiến sĩ nhờ Dương Soái chuyển những lá thư của họ về gia đình. Có người đã viết thư xong, có người viết dở nhờ ông dán lại. Có người đọc cho Dương Soái địa chỉ của gia đình và nói ngắn gọn là “con vẫn sống”…

Dương Soái nhận tất cả những lá thư ấy và trở về, bởi hoàn cảnh tác nghiệp của phóng viên lúc bấy giờ rất hạn chế về phương tiện chuyển tải thông tin. Phóng viên khi đã thu thập được đầy băng ghi âm thì chỉ có thể chở về bằng tàu hỏa rồi mới đăng phát những thông tin ấy ra. Còn điện thoại đường dài chỉ dành cho quân sự.

Nhà thơ Dương Soái trong trường quay chương trình Giai điệu tự hào

Trong lúc chờ tàu ở ga Phố Lu, Dương Soái kiểm nhanh những lá thư và thấy các dòng địa chỉ đều tập trung ở: Hà Sơn Bình, Hà Nam Ninh, Thái Bình, Hải Hưng, Vĩnh Phú, Hà Nội, khiến ông ngạc nhiên vì hầu hết đều nằm dọc con sông Hồng. Từ suy nghĩ dòng sông, đầu sông, cuối sông thì đã có bài Anh ở đầu sông em cuối sông của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu, mà đó lại là sông Vàm Cỏ Đông còn đây là sông Hồng. Dương Soái nhìn màu nước sông Hồng, nhớ lại tâm sự của những người chiến sĩ và sáng tác rất nhanh bài thơ 

Gửi em ở cuối sông Hồng.

(Dương Soái)

Anh ở Lào Cai
Nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt
Tháng Hai, mùa này con nước
Lắng phù sa in bóng đôi bờ

Biết em năm ngóng, tháng chờ
Cứ chiều chiều ra sông gánh nước
Nên ngày ngày cùng bạn bè lên chốt
Anh lại xuống sông Hồng cho thoả nỗi em mong

Đài báo gió mùa, em thương ở đầu sông
Đỉnh đồi cao chiến hào anh gặp rét
Biết mùa màng đồng quê chưa cấy hết
Tay em ngập dưới bùn, lúa có thẳng hàng không?

Giá chúng mình còn cái thuở dung dăng…
Anh thả lá thuyền xuôi về dưới ấy
Em ra sông chắc em sẽ thấy
Chỉ nỗi nhớ chúng mình đủ ấm mọi mùa đông.
…   (đoạn thơ bị cắt ở đây)

Thì hỡi em yêu ở cuối sông Hồng
Nếu gặp dòng sông ngàu lên sắc đỏ
Là niềm thương anh gửi về em đó
Qua màu nước sông Hồng, em hiểu chiến công anh.

Lào Cai, 1979

Bài thơ được Hội văn học Nghệ thuật Hoàng Liên Sơn in, sau đó báo Văn nghệ in.

Một năm sau 1980, Gửi em ở cuối sông Hồng được nhạc sĩ Thuận Yến phổ nhạc và trở nên nổi tiếng.

Chỗ 3 chẩm lửng giữa dòng là một đoạn của bài thơ đã bị cắt một cách tàn nhẫn trong im lặng. Ai đó đã cố tình tránh né lịch sử, cố tình quên đi xương máu của các anh hùng liệt sĩ, của nhân dân đã đổ xuống chống quân xâm lược bành trướng phương Bắc, để giữ yên bờ cõi của tổ quốc thân yêu.

Đoạn bị cắt như sau:

Nhưng thơ ngây đâu còn ở chúng mình
Khi Tổ quốc trao anh lên tuyến đầu chặn giặc
Khi biên cương trong anh đã trở thành máu thịt
Đạn lên nòng anh giữ trọn nguồn sông

Nỗi nhớ cho em chưa viết được đôi dòng
Đạn quân thù bỗng cuồng điên vào thị xã
Xe tăng thù nghiến mặt sông êm ả
Nhịp cầu thù chặt đứt chờ mong

Bão lửa này mang sức mạnh hờn căm
Phá cầu thù, xé vụn xe tăng giặc
Giữa dòng sông nghìn xác thù ngã gục
Máu giặc loang ố cả một vùng

Lê Hoàng tổng hợp từ

https://thethaovanhoa.vn/bong-da/nha-tho-duong-soai-va-cau-chuyen-gui-em-o-cuoi-song-hong-n20140814125117589.htm

 

CHIA SẺ
Bài viết trướcChúc mừng Xuân Mậu Tuất
Bài kếAnh Osin Huy Đức và tôi
Ông Lê Hoàng Kỹ sư kết cấu xây dựng. Tốt nghiệp trường Đại học Bauhaus-Universität Weimar, Đức. Thời hợp tác lao động ông là Quản lý lao động vùng Halle. Hiện ông là Trưởng ban Biên dịch báo tuoitreonline.de, BTV trang Việt - Đức song ngữ. Sống tại Berlin, Đức.